موانع استجابت دعا
موانع استجابت دعا
موانع استجابت دعا
امام علی (ع) می فرماید :
« المعصیه تمنع الاجابه » ( گناه مانع اجابت دعاست ) .
گناهان سه تاثیر منفی در دعا می گذارند :
۱- لذت دعا و مناجات را سلب می کند .
انسان دعا می کند اما لذتی نمی برد و رقت قلب پیدا نمی کند .
۲- مانع استجابت دعا می شود .
۳- توفیق دعا کردن یا شرکت نمودن در مجالس دعا را از انسان سلب می کند .
برخی از گناهان در عدم استجابت دعا تاثیر بیشتری دارند که در ذیل به نمونه ای از آن ها اشاره می کنیم .
امام سجاد (ع) فرمودند گناهانی که مانع استجابت دعا می شوند عبارتند از :
بد دلی و سوءظن به مومنان و کارهای آنان ، طینت و درونی ناپاک داشتن ، نفاق و دورویی با برادران و خواهران ایمانی ، عدم اطمینان به اجابت دعا ، تاخیر نمازهای واجب و نخواندن آن در اول وقت فضیلت تا زمانی که وقت آن بگذرد ، بد زبانی و فحاشی و اهانت کردن ، نزدیک نشدن به خدا به وسیله صدقه و کارهای نیک .
و نیز فرمودند : از جمله گناهانی که مانع استجابت دعا میگردد نافرمانی و رنجاندن خاطر پدر و مادر است .
در برخی از روایات بد اخلاقی سبب بازگرداندن دعا معرفی شده است .
علل عدم اجابت دعاها از دیدگاه امیرالمومنین (ع)
مردی به حضرت عرض کرد : خداوند می فرماید « اُدعُونِی أَستَجِب لَکُم » پس چرا ما دعا می کنیم ولی اجابت نمی شود ؟
حضرت فرمود : چون دل های شما در هشت مورد خیانت و بی وفایی کرد :
۱- خدا را شناختید ولی حقش را آن گونه که بر شما واجب بود ادا نکردید . از این رو آن معرفت به کار شما نیامد .
۲- به پیامبر خدا ایمان آوردید ولی در عمل به سنت و روش او مخالفت کردید . پس ثمره ایمان شما چه شد ؟
۳- کتاب خدا قرآن را خواندید ولی در عمل با آن مخالفت کردید .
۴- گفتید ما از آتش دوزخ می ترسیم ولی در همه حالات به واسطه گناهان خود بسوی جهنم می روید .
۵- گفتید ما به بهشت تمایل و رغبت داریم ولی کارهایی انجام می دهید که شما را از بهشت دور می سازد .
۶- نعمت های خدا را استفاده می کنید وای شکر و سپاس گزاری نمی کنید .
۷- خداوند فرمود : شیطان دشمن شما است ، شما نیز او را دشمن گیرید . شما به زبان او را لعن می کنید ولی در عمل با او دوستی می نمایید و از او اطاعت می کنید .
۸- عیب های مردم را در برابر دیدگان تان قرار دادید و عیب های خود را پشت سر انداختید در نتیجه کسی را ملامت می کنید که خود به ملامت سزاوار تر از او هستید .
با این وضع چه دعایی از شما مستجاب گردد در صورتی که شما راه ها و درهای دعا را به روی خود بسته اید ؟!
پس تقوا پیشه کنید ، کارهایتان را اصلاح کنید ، امر به معروف و نهی از منکر کنید تا خدا دعایتان را مستجاب کند .
چند تذکر :
۱- گاهی با وجود تمام شرایط دعا ، دعا مستجاب نمی شود چون به مصلحت ما نیست. یعنی چیزی را طلب می کنیم که به سود ما نیست اگر چه می پنداریم به نفع و خیر ماست .
۲- گاهی دعا مستجاب می شود ولی از روی مصالحی تحقق عملی آن به تاخیر می افتد .
۳- در روایت است خداوند وقتی بنده ای را دوست داشته باشد اجابت دعای او را به تاخیر می اندازد تا بنده اش با او راز و نیاز گوید .
از این رو مومنان ثابت قدم هیچ گاه از تکرار دعا مایوس نمی شوند بلکه میگویند :
دست از طلب ندارم تا کام من برآید یا جان رسد به جانان یا جان ز تن در آید
۴- گاهی اجابت دعاها در آخرت به صورت پاداش نمایان می شود و در دنیا خواسته اش بنابر مصالحی داده نمی شود . اگر کسی بداند خداوند در عوض عدم اجابت دعا در دنیا چه پاداشی برای او در آخرت در نظر گرفته است هرگز نا امید نمی شود .
امام صادق (ع) می فرماید :
« روز قیامت خداوند متعال می فرماید : ای بنده ی من ! تو مرا خواندی و من اجابتت را به تاخیر انداختم . اکنون ثواب و پاداش تو چنین و چنان است . پس مومن آرزو می کند که کاش هیچ دعایی از او در دنیا اجابت نمی شد ، برای آن ثواب و پاداش نیک که می بینید . »
از روایات استفاده میشود که هیچ دعایی بی اثر نیست و هر دعایی در دنیا و آخرت تاثیر مناسب خود را دارد .
امام سجاد (ع) می فرماید :
دعای مومن یکی از سه فایده زیر را دارد :
یا برای او در آخرت ذخیره میگردد یا در دنیا برآورده می شود یا بلایی را که می خواست به او برسد از وی می گرداند .
علاوه بر مطالب یاد شده ، همیشه به این نکته توجه داشته باشید که نماز و روزه و دعا و غیره ، مطلوبیت ذاتی دارند و فلسفه دعا تنها برآوردن حوائج به ویژه خواسته های دنیوی نیست بلکه خود دعا و مناجات با خدا صرف نظر از اجابت یا عدم اجابت ارزش دارد و به اصطلاح طلب مهم تر از مطلوب است .
گاهی گمان نمی کنی ولی خوب می شود
گاهی نمی شود که نمی شود که نمی شود
گاهی هزار دوره دعا بی اجابت است
گاهی نگفته قرعه به نام تو می شود
گاهی گدای گدایی و بخت با تو یار نیست
گاهی تمام شهر گدای تو می شود …
۲. امام باقر(علیه السلام) در این باره فرمود: بنده حاجتى ازخدا طلب مى کند و مقرر مى شود آن حاجت در زمانى برآورده شود; پس در این فاصله، او گناهى مرتکب مى شود و در نتیجه، خداوند مى فرماید: حاجت این بنده برآورده نشود و از آن محروم شود؛ چون او خشم و غضب مرا برانگیخت و همین باعث محروم شدن اوست.